W wielu branżowych raportach eksperci zgodnie wymieniają biurokrację oraz brak koncentracji klastrów i wystarczającej współpracy ośrodków naukowych ze start-upami jako główne powody, których skutkiem ubocznym jest hamowanie rozwoju deep techowych innowacji w Europie. Przekonajmy się, co możemy zrobić, aby zapobiec temu zjawisku i wykorzystać możliwości czekające na rynku w 2024 roku.

Rola ograniczonego dostępu do talentów, biurokracji i interesu publicznego w rozwoju deep techowych start-upów

W wywiadzie przeprowadzonym z zagranicznymi ekspertami na łamach Digital Catapult zwrócono uwagę na czynniki będące ograniczeniem wspierania deep techowych start-upów. Są to w głównej mierze: ograniczony dostęp do talentów (33%) oraz złożoność przepisów (33%). Podobne problemy zostały wymienione w raporcie The European Deep Tech Report 2023. Według dokumentu, Europa może poszczycić się wybitnym środowiskiem akademickim, jednak rozproszenie specjalistów po całym kontynencie oraz brak standaryzacji znacznie ogranicza ich możliwości. Z raportu dowiadujemy się m.in., że Europa oferuje znaczące możliwości, jednak są one często ograniczone zawiłymi, biurokratycznymi procedurami, które nieumyślnie hamują tempo innowacji.

– Krytycy zgodnie twierdzą, że rozległe ramy regulacyjne prowadzą do tłumienia innowacji i wzrostu gospodarczego. Dzieje się tak, ponieważ nakładane wymagania są dość uciążliwe dla przedsiębiorstw. I choć w wielu przypadkach takie działanie jest oczywiście konieczne, nie dziwi nas fakt, że eksperci w przytoczonym raporcie rekomendują usprawnienie i ustandaryzowanie procedur w całej Europie, aby zminimalizować biurokrację oraz zachęcić zarówno start-upy, jak i inwestorów do brania czynnego udziału w rozwoju rynku technologicznego – mówi Szymon Łokaj, ekspert z Innology.

Jak się okazuje, wpływ na rozwój innowacji ma także interes publiczny. To dlatego jedne technologie odnoszą spektakularne sukcesy, a inne zostają w tyle z niewykorzystanym potencjałem. Raport podaje kilka przykładów takich technologii – Machine Learning nieustannie utrzymuje rosnący trend, podczas gdy Blockchain czy technologia nuklearna mierzą się z niekorzystnym wpływem makro środowiska oraz nastrojów społecznych.

Koncentracja klastrów talentów szansą na wzrost dynamiki rozwoju deep techu w Europie

Eksperci zgodnie twierdzą, że jednym z najbardziej skutecznych sposobów na poradzenie sobie z problemem dostępu do talentów jest tworzenie klastrów. Ich koncentracja pozwoliłaby uzyskać złożone zdolności niezbędne do napędzania rynku innowacji. W raporcie The European Deep Tech Report 2023 przyrównano takie klastry do Doliny Krzemowej. Powinniśmy więc dążyć do stworzenia w Europie własnego ekosystemu technologicznego.

– Możliwość przebywania wśród ludzi o podobnych umiejętnościach i wartościach pozwala uwolnić potencjał człowieka. Wspólna praca nad problemami, liczne rozmowy (zarówno te formalne, jak i niezobowiązujące), wzajemna inspiracja, dzielenie się wiedzą i najlepszymi praktykami – wszystko to może wpływać na odkrywanie nowych sposobów rozwiązywania problemów. Stworzenie takich epicentrów technologicznych może stanowić istny katalizator dla rynku przełomowych technologii – tłumaczy ekspert.

W Europie znajduje się 40% z 10 najlepszych instytutów badawczych światowej klasy. Uczelnie (Cambridge, Oxford, ETH i TUM) oraz instytuty (Towarzystwo Maxa Plancka i CNRS) – to właśnie bogate i wyspecjalizowane środowisko akademickie w Europie przyczyniło się do powstania licznych historii sukcesu deep tech na naszym kontynencie.

Mamy wszystko, czego potrzeba, aby zbudować własną Dolinę Krzemową, a jednocześnie czekają na nas związane z tym wyzwania. Dysponujemy wybitnymi ośrodkami akademickimi, jednak potrzebujemy ustandaryzowania procesów. Mamy najlepszych studentów z wysokimi wynikami egzaminów, którzy mogą tworzyć deep techowe start-upy, jednak musimy wyposażyć ich w wiedzę biznesową. Mamy też pomoc publiczną wspierającą innowacyjne inicjatywy, jednak jej zastosowanie wymaga standaryzacji i uproszczenia procedur.

Co więc możemy zrobić? Koncentracja klastrów talentów wymaga zacieśnienia współpracy między specjalistami. Konieczne jest podnoszenie świadomości na temat znaczenia tworzenia klastrów dla różnych technologii oraz budowanie przekonania, że aby zapewnić sukces deep tech na szerszą skalę, ważne jest współzawodnictwo, zamiast konkurowania. Eksperci rekomendują zachęcanie przedsiębiorców do zmiany w kierunku większej akceptacji ryzyka charakterystycznej dla deep tech oraz promowania współpracy między ośrodkami badawczymi i start-upami. Owocne może być ustanowienie programów uniwersyteckich integrujących technologię oraz biznes. Kolejnym krokiem jest wprowadzenie zmian mających na celu przyciągnięcie z powrotem do Europy talentów, które wyjechały w poszukiwaniu możliwości rozwoju na inne kontynenty. Na koniec, potrzebujemy jeszcze większego ukierunkowania na przedsiębiorczość oraz zwiększenia poziomu finansowania deep techów. Takie działania pozwolą Europie stworzyć ścisły ekosystem stanowiący konkurencję dla pozostałych światowych rynków.