Uniwersytet Wrocławski, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, Stowarzyszenie Natura i Człowiek oraz Towarzystwo Herpetologiczne NATRIX – oto laureaci drugiej polskiej edycji konkursu przyrodniczego Quarry Life Award, który od marca tego roku był realizowany w kopalniach Grupy Górażdże.

Celem konkursu Quarry Life Award jest promowanie ochrony bioróżnorodności na terenach kopalń surowców mineralnych należących do koncernu HeidelbergCement. Poprzez jego organizację koncern pragnie propagować wiedzę na temat walorów przyrodniczych terenów kopalnianych oraz przyczynić się do zachowania ich wyjątkowej fauny i flory w przyszłości. Przedsięwzięcie ma także znaczenie dla promocji proprzyrodniczych kierunków rekultywacji.

Światowa inicjatywa

Tegoroczna edycja QLA to ponad 300 projektów zgłoszonych w 22 krajach na czterech kontynentach. Do ścisłego finału przeszło 110 najlepszych prac. To ich autorzy otrzymali niepowtarzalną szansę przeprowadzenia badań na terenie kopalń i na tej podstawie opracowania zaleceń i wytycznych w zakresie ochrony bioróżnorodności na terenach kopalnianych. Wyniki badań posłużą Grupie Górażdże do prowadzenia efektywniejszych działań rekultywacyjnych. W finale polskiego konkursu jury – pod przewodnictwem dr. hab. Arkadiusza Nowaka z Uniwersytetu Opolskiego – oceniało innowacyjność i kreatywność projektów badawczych, zaangażowanie uczestników, możliwość praktycznej realizacji projektów oraz uwzględnienie problemów lokalnych.

Najlepsi w Polsce

Biorąc pod uwagę powyższe kryteria, wśród polskich zespołów jury pierwsze miejsce przyznało studentom z Uniwersytetu Wrocławskiego i Przyrodniczego we Wrocławiu za projekt poświęcony analizie glebowego banku nasion. – Realizacja tego projektu wymagała od nas powołania interdyscyplinarnego zespołu badawczego. Zadaniem poszczególnych członków zespołu było przeprowadzenie określonych badań terenowych na terenie Kopalni Surowców Mineralnych Nowogród Bobrzański. Wyniki prac badawczych posłużyły nam do opracowania konkretnych sposobów rekultywacji, które następnie, w kolejnych latach, zostaną wykorzystane przez Grupę Górażdże – mówi Grzegorz Swacha, koordynator projektu. Drugie i trzecie miejsce przypadły kolejno Stowarzyszeniu Natura i Człowiek z Wrocławia – za projekt inwentaryzacji gatunków dzikich pszczół w Kopalni Wapienia Górażdże – oraz Towarzystwu Herpetologicznemu NATRIX, które wzięło pod lupę gatunki płazów i gadów występujących w Kopalni Wapienia Górażdże, ze szczególnym uwzględnieniem stanowisk gatunków rzadkich, jak np. gniewosz plamisty. Za te projekty zdobywcy drugiego i trzeciego miejsca otrzymali nagrody pieniężne o wartości 3 tys. euro oraz 1,5 tys. euro. Główna nagroda, która powędrowała do zespołu z Uniwersytetu Wrocławskiego, wyniosła natomiast 5 tys. euro. – Jeszcze nie wiemy, na co przeznaczymy tę kwotę, być może będzie to ekspedycja naukowa na Bałkany – mówił uradowany Grzegorz Swacha, lider zwycięskiego projektu .

Zwycięska natura

Nadrzędnym hasłem przyświecającym konkursowi QLA są słowa: „Głównym zwycięzcą będzie natura!”, które zresztą znajdują odzwierciedlenie w praktyce. Choć konkurs skierowany jest do młodych przyrodników, jego prawdziwym adresatem są przedstawiciele kopalnianej fauny i flory, którzy dzięki tej inicjatywie mogą liczyć na poprawę warunków siedliskowych czy odzyskanie utraconych w wyniku wydobycia terenów. Podczas uroczystego podsumowania konkursu w Centrum Konferencyjnym w Górażdżach, Prezes Andrzej Balcerek przypomniał jednak, że QLA to nie jedyna inicjatywa podejmowana przez Grupę Górażdże w celu ochrony bioróżnorodności terenów kopalnianych. Należy wśród nich wymienić również stałą współpracę Grupy Górażdże z Ogólnopolskim Towarzystwem Ochrony Ptaków, lokalnymi organizacjami i instytucjami oraz zaplanowane na przyszły rok wdrożenie Planu Zarządzania Bioróżnorodnością (BMP).