Ustawa śmieciowa w pytaniach i odpowiedziach

Od wejścia w życie „ustawy śmieciowej” minęło kilka tygodni, jednak temat wciąż wywołuje emocje i budzi pytania. Nowe zasady w gospodarowaniu odpadami dotyczą zarówno gospodarstw domowych, jak i przedsiębiorstw. Zwolennicy nowych zasad cieszą się, że promowane jest segregowanie odpadów. Przeciwnicy wskazują na niedociągnięcia nowych przepisów. Jakie pytania pojawiają się najczęściej w kontekście nowych zasad odbioru odpadów?

Od 1 lipca br. na Gminy spadł obowiązek zorganizowania systemu odbioru odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości. Dotyczy to głównie domów prywatnych. W przypadku nieruchomości komercyjnych, takich jak obiekty przemysłowe, handlowe czy usługowe, samorządy mogą wziąć ten obowiązek na siebie lub zostawić go w rękach przedsiębiorców.

Nowe przepisy wywołują wiele pytań. Organizatorzy konferencji Future4Build – innowacyjnej platformy biznesowej poświęconej zagadnieniom zrównoważonego rozwoju z uwzględnieniem uwarunkowań ekologicznych, ekonomicznych, prawnych i społecznych, we współpracy z ekspertem konferencji: Katarzyną Rudnicką, Prezes Zarządu firmy Vivenge Sp. z o. o. promującej świadome ekologicznie zarządzanie marką, przedstawiają krótki przegląd najważniejszych zagadnień związanych z ustawą, istotnych dla przedsiębiorców.

Czy uchwalona ustawa jest przyjazna dla przedsiębiorstw?

Katarzyna Rudnicka, Prezes Zarządu Vivenge Sp. z o. o. i ekspert konferencji Future4Build: Analizując "przyjazność" ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach dla przedsiębiorców należy brać pod uwagę głównie aspekt ekonomiczny oraz jakość (terminowość) obsługi. Przedsiębiorcy w wielu Gminach, które zdecydowały się na odbiór odpadów z nieruchomości niezamieszkałych, zwracają uwagę na istotny wzrost cen usług. Wzrost ten w niektórych przypadkach sięga nawet 200%. Firmy wolałyby zatem pozostać w "starym" systemie i podpisywać umowy indywidualnie z podmiotami świadczącymi usługi w zakresie odbioru odpadów. W "nowym" systemie stracili oni bowiem możliwość wyboru usługodawcy w oparciu o zasady konkurencyjności i stali się wyłącznie płatnikiem lokalnego podatku. Ponadto Firmy nie mogą w obecnym systemie samodzielnie określać terminu odbioru odpadów – gdyż są one narzucone odgórnie przez Gminy.

Przepisy są również niekorzystne dla osób prowadzących działalność w miejscu zamieszkania, ponieważ ciąży na nich obowiązek uiszczania opłat zarówno do Gminy – za odpady "prywatne", jak i do innych firm usługowych - za odpady wytwarzane w ramach prowadzonej działalności. Dotyczy to przypadku, gdy samorządy nie przejęły obowiązku odbioru odpadów od przedsiębiorców oraz gdy wytwarzane w firmie odpady są inne niż typowe odpady komunalne. Taki przedsiębiorca musi również posiadać osobne pojemniki na wytwarzane odpady (osobne na odpady "mieszkalne" i "firmowe"). Według informacji jakie do mnie spływają, w skali całego kraju stosunkowo niewiele samorządów zdecydowało się na odbiór odpadów od przedsiębiorców.

Jakie są zalety nowej ustawy?

Katarzyna Rudnicka, Prezes Zarządu Vivenge Sp. z o. o. i ekspert konferencji Future4Build: Podstawowym zaleceniem, które jest wielkim krokiem w kierunku świadomej ochrony środowiska naszej Planety, jest wprowadzenie selektywnej zbiórki odpadów. Gminy określiły bowiem niższe stawki za prowadzenie takich działań, niż za przekazywanie odpadów zmieszanych. Ważnym i przemyślanym działaniem jest określenie w deklaracjach składanych do Gmin właściwej ilości i rodzajów (pojemności) pojemników na odpady. Pojemniki te są odbierane w określonych odstępach czasu (np. raz na tydzień, raz na dwa tygodnie itp.) niezależnie od tego, czy są pełne, czy nie. Opłatę wnosi się za ilość i pojemność pojemników. Jeżeli okaże się, że pojemników jest za dużo, należy złożyć nową deklarację. Samo złożenie (korekta) deklaracji nie wiąże się bowiem z żadnymi dodatkowymi kosztami.

Jakie są szanse i zagrożenia wynikające z ustawy śmieciowej?

Katarzyna Rudnicka, Prezes Zarządu Vivenge Sp. z o. o. i ekspert konferencji Future4Build: Mówiąc o szansach wynikających z przedmiotowej ustawy należy wziąć pod uwagę aspekt zachęcenia mieszkańców oraz przedsiębiorców do prowadzenia selektywnej zbiórki odpadów. Wprowadzenie segregacji ułatwi natomiast kolejne procesy, polegające na dalszym przetwarzaniu odpadów (odzysk, recykling), co z kolei spowoduje między innymi obniżenie zużycia energii na dodatkowe działania.

Ogromne w moim odczuciu znaczenie ma fakt, iż wprowadzenie nowych przepisów winno znacząco ograniczyć tworzenie nielegalnych wysypisk śmieci. Eksperci pracujący w programie BrandBility będącego Inicjatywą Sekretarza Generalnego ONZ Global Compact opracowują właśnie raport, który pokaże sytuację i poziom nielegalnych wysypisk w Polsce. Mamy wielką nadzieję, że wdrożone 1 lipca zmiany znakomicie wpłyną na poprawę sytuacji, i że nasze coroczne raporty będą systematycznie wykazywały poprawę w tym zakresie.

Mówiąc o zagrożeniach myślałabym tu o świadomości społeczeństwa o celowości tych zmian. Źle by się stało, gdyby wprowadzone regulacje Polacy odebrali jako niechciany i wymuszony nakaz, zamiast jako wspaniałą działalność na rzecz poprawy jakości naszego życia w Polsce. I tu znowu rola Inicjatywy BrandBility – nasze działania ukierunkowujemy w szczególności na poprawie świadomości każdego z nas. Każdy z nas kreuje jakość życia – własnego, swojej rodziny, firmy, którą prowadzi, społeczności, w której żyje. Segregacja odpadów, wprowadzenie ich do ponownego obiegu i wykorzystanie, to działalność, do której jesteśmy zobowiązani jako odpowiedzialni Obywatele naszego kraju.

Zrównoważony rozwój a ustawa śmieciowa

Zrównoważony rozwój to temat coraz częściej poruszany nie tylko przez ekologów, ale także przez przedstawicieli biznesu i samorządy. Podczas konferencji Future4Build, która odbędzie się 6 i 7 listopada br. na terenie EXPO XXI w Warszawie, temat zarządzania odpadami będzie jednym z przedmiotów dyskusji pomiędzy ekologami, przedstawicielami biznesu i samorządowcami.

W niektórych gałęziach przemysłu blisko 100% wszystkich odpadów już dziś może być poddawana recyklingowi, odzyskowi lub może być wykorzystana gospodarczo. Rozsądne gospodarowanie odpadami może przynosić zarówno korzyści ekonomiczne, jak i środowiskowe – mówi Svetlana Robinson, Event Director Future4Build. – Future4Build jest miejscem, w którym kompleksowo omawiamy wszelkie zagadnienia związane ze zrównoważonym rozwojem. Tegoroczna edycja poświęcona jest idei zrównoważonego rozwoju miast. Gospodarowanie odpadami to tylko jeden z tematów, które będziemy poruszać.

Wśród tematów omawianych podczas listopadowej konferencji Future4Build znajdą się m.in. także:

• Wyzwanie „miasto z nadwagą” - jak zaplanować zdrowe środowisko miejskie?
• Prezentacja środków UE dostępnych za pośrednictwem NFOŚiGW na lata 2014-2020
• Wpływ rozwiązań ekologicznych na wartość nieruchomości i zwrot z inwestycji
• „Zielone Biuro” widziane okiem najemcy przez pryzmat polityki CSR
• Jak wdrożyć dyrektywę efektywnościową (EED) w Polsce?
• Wielkie projekty architektoniczne i ich wpływ na tożsamość narodową

Konferencja Future4Build odbywa się pod patronatami m.in. United Nations Global Compact, Prezydent Miasta Stołecznego Warszawy, Towarzystwa Urbanistów Polskich, Stowarzyszenia Gmin Przyjaznych Energii Odnawialnej, Wschodniego Klastra Budowlanego, Koalicji Klimatycznej oraz The Royal Institution of Chartered Surveyors (RICS) oraz Buro Happold.

Więcej informacji: www.future4build.com.