...ozdobią plac przed Katedrą św. Pawła podczas tegorocznego Festiwalu Designu w Londynie

Tej jesieni Londyn po raz kolejny zaskoczy mieszkańców i przyjezdnych. Główną atrakcją 11 edycji Festiwalu Designu, trwającego od 14 do 22 września 2013 roku, będzie konstrukcja Endless Stair, składająca się z połączonych kondygnacji schodów o surrealistycznej formie, wykonanych z laminowanych paneli z tulipanowca amerykańskiego. Z sięgającej kilku pięter instalacji będzie można podziwiać widoki na Millenium Bridge i galerię Tate Modern.

Wizualizacja instalacji Endless Stair (fot. Cityscape)

Pomysłodawcą projektu jest architekt Alex de Rijke, założyciel studio dRMM i dziekan Wydziału Architektury londyńskiej Royal College of Art. Przy tej instalacji współpracował on ze Stowarzyszeniem Handlowym Amerykańskiego Przemysłu Drewna Liściastego (AHEC) oraz firmą Arup, odpowiadającą za wykonanie konstrukcji. Instalacja Endless Stair, oprócz tego, że zapewnia doskonały widok na Tamizę i zabytki Londynu, ma również ukazać potencjał strukturalny laminowanych paneli wykonanych z drewna tulipanowca amerykańskiego.   

Laminowanie drewna to metoda wykorzystująca strukturalne właściwości tego materiału do produkcji paneli, które umożliwiają szybkie i wydajne konstruowanie budynków przyjaznych środowisku. Jest to sprawdzona technologia, a pionierem w jej zastosowaniu było właśnie studio architektoniczne dRMM, które wykorzystało laminowane drewno w takich projektach, jak Kingsdale School czy MK40 Tower. Alex de Rijke określił nawet drewno mianem „nowego betonu” i przewiduje, że będzie ono dominującym materiałem budowlanym XXI wieku.

Według Alexa de Rijke projekt Endless Stair to „trójwymiarowe ćwiczenie z kompozycji, struktury i skali”. Dodaje, że „ta ambitna instalacja stanie się jednocześnie punktem odniesienia i miejscem spotkań, leżącym na jednej osi z londyńskim Millenium Bridge”. Drewno tulipanowca amerykańskiego będzie kontrastowało z kamienną fasadą Katedry św. Pawła i szklanymi budynkami biurowymi w okolicy. Z kolei intrygująca geometria instalacji stworzy iluzje optyczne przywołujące na myśl grafiki Eschera. Endless Stair to kolejny innowacyjny projekt zlecony przez AHEC z okazji Festiwalu Designu w Londynie. Dwa lata temu świat zachwyciła instalacja Timber Wave, czyli drewniana spirala z kratownicy, która stanęła przed wejściem do Muzeum Wiktorii i Alberta. Oba projekty ukazują potencjał strukturalny amerykańskiego drewna liściastego.

 „Drewno tulipanowca jest twarde i sztywne mimo swojej niewielkiej wagi. Otwiera to nowe możliwości przed technologią laminowania drewna” – powiedział Andrew Lawrence, specjalista ds. drewna w firmie Arup. Adrian Campbell, dyrektor i główny inżynier ds. konstrukcji w Arup, tak komentuje udział w tym przedsięwzięciu: „Cieszymy się, że po raz kolejny możemy współpracować z AHEC przy tak innowacyjnym projekcie. Zastosowanie laminowanych paneli ukazuje nowe możliwości, jakie stoją przed amerykańskim drewnem liściastym. Praca z drewnem to dla nas prawdziwa przyjemność oraz okazja do eksperymentowania z kreatywnymi rozwiązaniami”.

Do tej pory surowcem do produkcji drewna laminowanego było drewno iglaste, jednakże wykorzystanie do tego celu tulipanowca amerykańskiego, przynosi wymierne korzyści. Dzięki swoim wyjątkowym właściwościom strukturalnym panele z tego gatunku drewna mogą być o wiele cieńsze niż panele z drewna iglastego o tej samej wytrzymałości i sztywności, co pozwala na bardziej ekonomiczne wykorzystanie materiału.

„W budownictwie drewnianym dominuje obecnie drewno iglaste, ponieważ jest to tani i łatwo dostępny surowiec”, mówi David Venables, dyrektor AHEC na Europę. „Przemysł budowlany nie jest świadomy, że posiadamy gatunki drzew liściastych, które nie tylko rosną w lasach zarządzanych w zrównoważony sposób, ale są także bardzo wytrzymałe. Dzięki temu można zużyć o wiele mniej materiału, by osiągnąć ten sam efekt. Wierzymy, że już wkrótce drewno liściaste zyska na popularności w budownictwie”.

Od czasu odkrycia wyjątkowych właściwości drewna tulipanowca w 2005 roku, dzięki testom wykonanym przez Building Research Establishment (BRE), brytyjską organizację badawczą sektora budowlanego, AHEC zdecydował się zastosować ten gatunek do celów budowlanych. Ponadto AHEC wykorzysta dane z badania oceny cyklu życia (Life Cycle Assessment – LCA) do stworzenia pełnego profilu środowiskowego dla tej konstrukcji, zgodnego z normami ISO. Będzie to pierwszy przypadek wykonania takiego profilu dla głównej instalacji Festiwalu Designu w Londynie.